In de Nederlandse politieke arena, waar de norm werd bepaald door “sigarenlucht en afgedragen confectiepakken”, stond Hans van Mierlo (1931-2010) als een opvallende verschijning. Jan Tromp beschreef hem zelfs als de Belmondo van het Binnenhof, refererend aan de charismatische Franse acteur Jean-Paul Belmondo. Deze vergelijking werpt licht op Van Mierlo’s flamboyante stijl en onconventionele benadering van de politiek. Hij doorbrak de traditionele politieke normen en bracht vernieuwing met zijn rol als medeoprichter van de politieke partij D66. Met zijn charisma en unieke persoonlijkheid maakte Van Mierlo een blijvende indruk in de Nederlandse politiek, waardoor hij een van de meest gedenkwaardige figuren in de geschiedenis van de Nederlandse politiek werd.
Tijdens mijn zoektocht naar deze geschiedenis stuitte ik ooit op een interview met hem. De journalist vroeg aan Hans van Mierlo: “Vroeger wilde je acteur worden, maar nu ben je minister van Staat. Wat is er misgegaan?” Van Mierlo lachte en antwoordde: “Wat er mis is gegaan, is dat ik bang was dat ik niet genoeg talent had om een goede acteur te worden. Daarom heb ik die weg niet gekozen. Maar later besefte ik dat iedereen die het woord neemt in het openbaar en invloed probeert uit te oefenen, eigenlijk al in de categorie van drama zit. Je merkt het wanneer het stil wordt in de zaal, wanneer je zorgvuldig je woorden kiest, en dat kan alleen als je ze opschrijft. En je neemt mensen mee in het avontuur van een redenering. Je daalt af volgens de logica en je brengt ze van de ene traaij naar de andere, en onderaan ligt een standpunt. Dan wordt het stil en op een gegeven moment voel je de stilte waarin je weet dat ieder woord bijna rechtstreeks in de hersenen aankomt van de luisteraar. En het drama is het middel waardoor dit mogelijk wordt.”
De woorden van Van Mierlo roepen een stroom van gedachten en herinneringen op over de keuze om mijn stem in het openbaar te laten weerklinken. Ik ben opgegroeid in Iran, waar ik geconfronteerd werd met de tumultueuze wateren van politiek en maatschappij. Het was deze beproeving die me de kracht gaf om mijn stem te laten horen, niet alleen voor mijn eigen bevrediging, maar om daadwerkelijk gehoord te worden. Helaas heeft dit verlangen naar betekenis me uiteindelijk in ballingschap doen belanden.
Poëzie: Stemmen van verzet en vrijheid
Het hart van vele Iraniërs verlangt naar één kostbaar goed: vrijheid. Eeuwenlang heeft poëzie hen gediend als een middel om die droom te verwezenlijken, als een sleutel die deuren opent die in de werkelijkheid en blijven. Poëzie is altijd een bevrijdende kracht geweest, een bron van hoop te midden van onderdrukking. In de metaforen, symbolen en ritmes vonden we een uitweg, een manier om onze gedachten en gevoelens uit te drukken zonder direct geconfronteerd te worden met de censuur en onderdrukking van dictatoriale regimes. Het was een subversieve taal die onze stemmen versterkte en onze boodschap verspreidde, zelfs wanneer woorden werden gesmoord.
Het kloppen op de deur van heilige huisjes is geen lichtzinnige daad. Het is een daad van moed, een opstand tegen de stilte die ons omringt. In onze gedichten onthullen we de waarheid die achter gesloten deuren schuilt, de waarheid die wordt onderdrukt door machthebbers en verdraaid door de tijd. We verheffen onze stemmen als een koor van verzet, een symfonie van opstand die resoneert in de harten van degenen die luisteren. In onze vastberadenheid en veerkracht vinden anderen inspiratie. De poëzie van ons, Iraniërs, herinnert ons eraan dat woorden de kracht hebben om muren te doorbreken, grenzen te overschrijden en de wereld te veranderen.
Opnieuw komt de herinnering aan Van Mierlo in mijn gedachten. Hem werd eens gevraagd: “Meneer Van Mierlo, u lijkt meer op een vertwijfelde Hamlet dan op een politiek leider. Hoe betreedt u de Kamer? Als politiek leider of als Hamlet?” Van Mierlo antwoordde: “Hamlet in de Kamer, dat is nog voor toneel nog voor politiek bedrijven een aanwinst. Als ik dan gekozen word voor die positie, zal ik proberen een politiek leider te zijn.”
De inspirerende geest van Hans van Mierlo blijft voortleven als een tijdloze legacy die grenzen overstijgt. Zijn visionaire ideeën en onconventionele benadering van de politiek hebben niet alleen de Nederlandse samenleving beïnvloed, maar dienen als een bron van inspiratie voor mensen over de hele wereld. Zijn vermogen om de status quo uit te dagen, nieuwe perspectieven te bieden en mensen mee te nemen in het avontuur van een redenering, heeft velen geïnspireerd om hun eigen stem te laten horen en verandering na te streven. De erfenis van Hans van Mierlo herinnert ons eraan dat één persoon met vastberadenheid en visie een blijvend verschil kan maken, zelfs in een wereld waarin grenzen en beperkingen bestaan. Zijn inspirerende geest zal altijd een bron van motivatie zijn om te blijven streven naar vernieuwing, vrijheid en vooruitgang, ongeacht de obstakels die we tegenkomen.
